ویژگی‌های فولاد ابزار گرمکار 1.2343

فولاد 1.2343 با شناسه X37CrMoV5-1 (شناسه قدیم X38CrMoV5-1) و نام تجاری W300 از خانواده فولادهای ابزار در دسته گرمکار می‌باشد. این فولاد با ترکیب آلیاژی کروم، مولیبدن و وانادیوم، برای کاربردهایی طراحی شده که نیاز به مقاومت حرارتی، پایداری ابعادی و چقرمگی بالا دارند.

  • مقاومت عالی در برابر شوک‌های حرارتی
  • چقرمگی و شکل‌پذیری بالا
  • پایداری ابعادی مناسب در فرآیند عملیات حرارتی
  • مقاومت مطلوب در برابر خستگی حرارتی
  • ماشین‌کاری خوب و قابلیت پرداخت مناسب

در کنار مزایای گسترده، فولاد گرمکار 1.2343 دارای برخی محدودیت‌ها نیز هست. فرآیند تولید این فولاد نسبتاً پیچیده بوده و نیازمند کنترل دقیق در تمامی مراحل حرارتی و آلیاژی است. همچنین وجود عناصر آلیاژی خاص باعث افزایش هزینه تولید می‌شود. وزن بالای قطعه‌کارهای ساخته‌شده با این فولاد ممکن است در برخی کاربردهای خاص محدودیت ایجاد کند. علاوه بر این، مقاومت سایشی این فولاد در مقایسه با برخی گریدهای مشابه، در سطح متوسط قرار دارد.

کاربردهای فولاد گرمکار 1.2343

فولاد ابزار گرمکار 1.2343 برای ساخت و تولید تجهیزاتی که در شرایط مکانیکی و حرارتی شدید کار می‌کنند و یا نیازمند موادی با مقاومت به خزش، چقرمگی بالا، مقاومت به سایش و پایداری حرارتی هستند، مناسب می‌باشد. تجهیزات ساخته‌شده با این فولاد در فرآیندهای تولیدی مانند اکستروژن، آهنگری و ریخته‌گری عملکرد بهینه خواهند داشت.

  • قالب‌های بزرگ ریخته‌گری آلیاژهای سبک
  • ابزارهای اکستروژن آلومینیوم
  • قالب‌های دایکاست
  • سنبه و پانچ
  • قالب‌های تزریق پلاستیک با نیاز به چقرمگی بالا
  • قالب‌های آهنگری پرسی
  • مهرهای آهنگری
  • قطعات حساس در صنایع هوایی

ترکیب شیمیایی فولاد گرمکار 1.2343

مقادیر ترکیب شیمیایی ارائه‌شده برای فولاد 1.2343 بر پایه داده‌های نسخه نهایی کلید فولاد (Stahlschlüssel ۲۰۱۹) و مطابق با استانداردهای معتبر بین‌المللی تنظیم شده‌اند. این اعداد ممکن است با مقادیر ذکرشده در برخی منابع یا استانداردهای قدیمی متفاوت باشند.

CکربنSiسیلیسیمMnمنگنزPفسفرSگوگردCrکرومMمولیبدنVوانادیوم
0.33 – 0.410.80 – 1.200.25 – 0.50≤ 0.030≤ 0.0204.80 – 5.501.10 – 1.500.30 – 0.50

مشخصات فیزیکی فولاد 1.2343

مقادیر ذکرشده در جدول زیر، میانگینی از پارامترهای فیزیکی به‌دست‌آمده از آزمون‌های نمونه‌ای در دمای محیط هستند و لزوماً با داده‌های محصول نهایی تمام تولیدکنندگان یکسان نیستند. این اطلاعات صرفاً جهت آشنایی با بازه تقریبی خواص فیزیکی این فولاد ارائه شده‌اند.

جدول مشخصات فیزیکی
پارامترمقدارواحد
چگالی~ 7.80g/cm3
هدایت حرارتی~ 25W/m.K
ظرفیت گرمایی ویژه~ 0.46J/kg.K
مقاومت الکتریکی~ 0.52Ω.mm2/m
مدول الاستیسیته (E)~ 215103xN/mm2

خواص مکانیکی فولاد 1.2343

نمودار سختی نسبت به دمای تمپرینگ فولاد ابزار گرمکار 1.2343

اطلاعات ارائه‌شده در جدول زیر، از نسخه نهایی سال ۲۰۱۹ کلید فولاد (Stahlschlüssel) استخراج شده‌اند. این داده‌ها بر اساس استانداردهای معتبر و به‌روز بین‌المللی تنظیم شده‌اند و ممکن است با مقادیر قدیمی‌تر رایج در برخی منابع دیگر تفاوت داشته باشند.

منبع: کلید فولاد (Stahlschlüssel) نگارش ۲۰۱۹
جدول خواص مکانیکی
پارامترمقدارواحد
مقاومت کاری (Working Resistance)1180-1770MPa
خنک‌کاری در حین کارآب سبک، روغن و هوای فشرده
سختی در حالت آنیل شده≤ 229HB 30
سختی در حالت سخت‌کاری شده≥ 48HRC
سختی در تمپر °۴۰۰≥ 55HRC
سختی در تمپر °۴۵۰≥ 56HRC
سختی در تمپر °۵۰۰≥ 56HRC
سختی در تمپر °۵۵۰≥ 52HRC
سختی در تمپر °۶۰۰≥ 46HRC
سختی در تمپر °۶۵۰≥ 39HRC

عملیات حرارتی و سخت‌کاری فولاد 1.2343

  1. آهنگری: حرارت‌دهی تا ۱۱۰۰-۹۰۰ درجه سانتی‌گراد (زیر ۹۰۰ درجه توصیه نمی‌شود)
  2. آنیلینگ نرم (Annealing): حرارت‌دهی تا ۷۸۰-۷۶۰ سانتی‌گراد، با سرد شدن تدریجی در کوره
  3. سخت‌کاری (Hardening): حرارت‌دهی تا ۱۰۳۰-۱۰۱۰ درجه ‌سانتی‌گراد، سرد شدن در هوا، روغن یا حمام گرم
  4. تمپر (Tempering): در دمای ۵۶۰-۴۸۰ درجه سانتی‌گراد برای رسیدن به سختی نهایی مطلوب
  5. تنش‌گیری: توصیه می‌شود پس از ماشین‌کاری سنگین یا اشکال پیچیده انجام گیرد

اطلاعات ارائه‌شده در جدول زیر، از نسخه نهایی سال ۲۰۱۹ کلید فولاد (Stahlschlüssel) استخراج شده‌اند. این داده‌ها بر اساس استانداردهای معتبر و به‌روز بین‌المللی تنظیم شده‌اند و ممکن است با مقادیر قدیمی‌تر رایج در برخی منابع دیگر تفاوت داشته باشند.

منبع: کلید فولاد (Stahlschlüssel) نگارش ۲۰۱۹
جدول عملیات حرارتی
نوع عملیات حرارتیبازه حرارتی
فورج گرم (Hot Working)900-1100 °C
آنیل کامل (Soft Annealing +A)760-780 °C
سخت‌کاری با روغن1010-1030 °C
تمپرینگ540-560 °C